Aile Konutu Şerhi Nedir? Aile Konutu Şerhi Nasıl Konulur?

Aile Konutu Nedir?

Aile konutu, eşlerin bütün yaşam faaliyetlerini gerçekleştirdikleri mekandır ve tektir. Türk Medeni Kanunu 194. Maddesinde düzenlenmiştir. Malik olan veya olmayan eş, taşınmazın aile konutu olarak kullanıldığını belirterek, tapu müdürlüğüne başvurarak şerh koydurabilir.

4o Eşler, tapu müdürlüğüne başvurarak tapu kütüğüne şerh konulmasını talep edebilirler.

Türk Medeni Kanununun Aile konutu başlıklı 194. Maddesi şu şekildedir;

“Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz. Rızayı alamayan ya da haklı bir sebep olmaksızın kendisine rıza verilmeyen eş, hâkime başvurarak müdahale isteyebilir. Malik olmayan eş, aile konutu olarak özgülenen taşınmaz için tapu kütüğüne gerekli şerhin konulmasını tapu müdürlüğünden talep edebilir. Aile konutu eşlerden biri tarafından kira ile sağlanmışsa, sözleşmenin tarafı olmayan eş, kiralayana yapacağı bildirimle sözleşmenin tarafı hâline gelir ve bildirimde bulunan eş diğeri ile müteselsilen sorumlu olur.”

Malik olan veya olmayan eş, tapuda kayıtlı konut niteliğindeki taşınmaz için şerh talep edebilir. Eşler, gerekli belgelerle birlikte tapu müdürlüğüne başvurduklarında, tapu siciline şerh koydurabilirler. Tescil, tapu sicilinin şerhler hanesine “Aile Konutudur.” şeklinde yapılır.

Aile Konutu Şerhi Nasıl Konulur?

Tapuda kayıtlı gayrimenkulünüze bu şerhi tesis etmek için öncelikle Web Tapu Portalı üzerinden başvuru yapabilirsiniz. Alternatif olarak, Alo 181 Çağrı Merkezi’ni arayarak ya da Tapu Online Randevu Sistemi (e-randevu) üzerinden randevu alabilirsiniz. Randevudan sonra tapu müdürlüğüne gidip Aile Konutu Şerhi başvurusunu yapmanız gerekmektedir.

Öncelikle, eşlerin birlikte Merkezi Nüfus İdaresi Adres Kayıt Sistemi‘nde şerh konulacak taşınmazda ikamet ediyor olmaları gerekir. Bu şart, Aile Konutu Şerhi konulması için temel bir gerekliliktir. Başka bir deyişle eşlerin her ikisinin de adres kayıtları bu taşınmazda olması gereklidir. Eşlerden biri ya da her ikisi, Aile Konutu Şerhi koydurmak için birlikte başvuru yapabilirler. Başvuru sırasında, gayrimenkulün aile konutu olduğunu kanıtlayan bir belge sunmaları gerekmektedir. Bu belgeler arasında Yerleşim Yeri Belgesi veya Adres Tespiti Belgesi yer alır.

4o

Başvuru yaptığınız taşınmazın Aile Konutu olduğunu kanıtlamak için, belediyelerin Kent Bilgi Sistemi birimlerinden “Adres Tespit” belgesi alabilirsiniz. Ayrıca, konutun bulunduğu Muhtarlıktan “Yerleşim Yeri Belgesi” temin edebilirsiniz. Başvurunuzu bu belgelerle tapu müdürlüğüne yapabilirsiniz. Belgede taşınmazın Mahalle, Ada ve Parsel bilgilerinin yer alması gereklidir. Şerhin tesisi için tapu müdürlüğüne “Adres Tespiti/Yerleşim Yeri Belgesi” ve T.C. Kimlik Kartı ile başvuru yapmanız yeterlidir. Ayrıca Aile Cüzdanı ibraz etmeniz gerekmemektedir.

Belediye Kent Bilgi Sistemi veya Muhtarlık tarafından verilen Yerleşim Yeri/Adres Tespiti belgesiyle Tapu Müdürlüğüne başvurduktan sonra işleminiz hazırlanır. Randevu SMS’inde belirtilen saatte tapu müdürlüğüne giderek Tescil İstem Belgesine imza atmanız gerekmektedir. İmza işlemini tamamladıktan sonra, tapu müdürlüğü taşınmaza Aile Konutu Şerhini koyar. Şerhin tesisi ve terkini için herhangi bir tapu harcı ya da döner sermaye ücreti alınmamaktadır. Bu işlemleri ücret ödemeden yapabilirsiniz.

Eğer Aile Konutu Şerhi malik olmayan eşin talebiyle konulmuşsa, tapu müdürlüğü, tapu sahibi olan eşe bu konuda resmi bir bildirim gönderir. Tapu Müdürlüğü, taşınmazın maliki olan eşe tebligat yoluyla bilgilendirme gönderir. Tebligatta, “…..taşınmazınıza eşinizin talebi ile Aile Konutu Şerhi tesis edilmiştir” şeklinde bir bildirim yer alır. Bu bildirim, posta yoluyla yapılır ve tapu maliki olan kişiyi bilgilendirir.

Aile Konutu Şerhi işlemi yapılırken taşınmaz maliki eşe, web tapu/e-devlet üzerinden kayıtlı cep telefonuna SMS gönderilmesi uygulaması Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından kaldırılmıştır. Yalnızca taşınmaza Şerh konulduktan sonra, işlemler bittikten sonra posta yoluyla tebligat gönderilmektedir.

Ne İşe Yarar?

Malik olmayan eşin rızası olmadan devir sonucunu doğuran işlemler (satış, bağış vb.) veya konut üzerindeki hakkı sınırlandıran işlemler (ipotek, satış vaadi, intifa, sükna, kira şerhi vb.) gerçekleştirilemez. Eğer malik olmayan eş bu işlemlere muvafakat etmezse, bu işlemler yapılamaz. Bu işlemleri yalnızca Aile Konutu Şerhini tapudan kaldırarak ya da terkin ederek gerçekleştirebilirsiniz.

Aile Konutu olan taşınmaz mal, malik olmayan eşin rızası olmadan SATILAMAZ ve İPOTEK VERİLEMEZ. Malik olmayan eş, tapu dairesine gelip imza atmadıkça veya vekaletname vererek rıza göstermedikçe bu işlemler gerçekleştirilemez.

Ancak; malikin iradesi dışında gerçekleştirilen (hükmen tescil, cebri satış, haciz, tedbir vb.) işlemlerde ise eş rızası aranmaksızın işlem yapılabilecektir.

Aile Konutu Şerhi Nasıl Kaldırılır, Terkin Edilir?

Tapuda taşınmazın üzerine Aile Konutu Şerhi konulduktan sonra, bu şerhi tapu sicilinden kaldırmak için birkaç adımı takip etmeniz gerekir. İlk olarak, taşınmazın kayıtlı bulunduğu tapu müdürlüğüne başvuru yapılmalıdır. Bu başvuruyu Web Tapu Portalı üzerinden çevrimiçi olarak yapabilirsiniz. Alternatif olarak, Alo 181 Çağrı Merkezi veya Tapu Online Randevu Sistemi (e-randevu) aracılığıyla randevu alabilirsiniz. Randevudan sonra tapu müdürlüğüne giderek Aile Konutu Şerhinin terkini için başvuruda bulunabilirsiniz.

Aile Konutu Şerhini koyduran eş, tapu müdürlüğüne başvurarak bu şerhi taşınmazdan kaldırabilir. Aile Konutu Şerhinin terkini için herhangi bir evrak gerekmemektedir.

Tapu müdürlüğü, terkin başvurusu yapıldıktan sonra işlemi hazırlar ve size imza için randevu verir. Randevu SMS’inde belirtilen saatte tapu müdürlüğüne giderek şerhi kaldırabilirsiniz. Şerhin hem tesisi hem de terkini için herhangi bir tapu harcı veya döner sermaye ücreti alınmamaktadır. Bu nedenle, işlemlerinizi ücret ödemeden tamamlayabilirsiniz.